Zboża od wieków stanowią podstawę codziennej diety ludzi na całym świecie, a pieczywo niezmiennie pozostaje źródłem energii i stanowi dodatek do wielu posiłków. Ze względu na wzrastającą częstość występowania chorób metabolicznych, przewodu pokarmowego i układu hormonalnego, wybór odpowiedniego pieczywa staje się nie tylko istotny, lecz wręcz konieczny.
Wartość odżywcza i biologiczna składników diety wysoce koreluje z zachowaniem fizjologicznych funkcji naszego organizmu, polecam więc indywidualny dobór pieczywa w zależności od potrzeb.
Pieczywo pszenne
Ma stosunkowo wysoki indeks glikemiczny, co oznacza, że szybko podnosi poziom glukozy we krwi tym samym uzupełnia energię po wysiłku. Może być korzystne przed treningiem, dla dzieci, osób niedożywionych lub z niską masą ciała. W określonych sytuacjach zdrowotnych i dietetycznych ma swoje uzasadnione zalety. Oto dlaczego warto je czasem jeść: zawiera mniej błonnika nierozpuszczalnego w wodzie, dzięki czemu mniej obciąża układ pokarmowy, jest dobrze tolerowane przy problemach jelitowych (IBS- zespół jelita drażliwego, nieswoiste choroby zapalne jelit), refluksie, po operacjach w tym także w początkowych okresach po zabiegach i operacjach bariatrycznych.
Ma neutralny smak i szerokie zastosowanie. Łatwo komponuje się z różnymi dodatkami: słodkimi i wytrawnymi. Jest często lepiej tolerowane, lżej strawne niż pieczywo żytnie lub razowe. Szczególnie przez osoby: z delikatnym układem trawiennym, wzdęciami, problemami jelitowymi, a także w czasie rekonwalescencji (po zatruciach, operacjach, leczeniu antybiotykami).
Należy jednak wybierać pieczywo pszenne dobrej jakości, najlepiej z prostym składem: mąka pszenna orkiszowa, woda, sól, drożdże lub zakwas, a takie wyroby znajdziecie w ofercie piekarni Asprod.
Warto zapamiętać, że mąka pszenna orkiszowa ma delikatniejszy wpływ na układ trawienny i cechuje ją lepsza przyswajalność. Zawiera więcej białka oraz biopierwiastków jak magnez, cynk, żelazo, fosfor i witamin z grupy B.
W tej grupie pieczywa, na wyjątkową uwagę zasługuje chleb wzbogacany orzechami. To uzupełnienie delikatności mąki pszennej- orzechami i słonecznikiem, daje finalnie biofunkcjonalny wyrób o wysokiej wartości prozdrowotnej dzięki takim biopierwiastkom jak magnez, potas i błonnik. Dzięki wysokiej zawartości kwasów tłuszczowych omega-3 (ALA) i fitosteroli pomaga obniżać cholesterol LDL i ciśnienie krwi.
Kolejny biofunkcjonalny rarytas to chleb z suszonymi pomidorami. To nie tylko niepowtarzalny śródziemnomorski smak. Wypiek zawiera likopen, jeden z najsilniejszych antyoksydantów z grupy karotenoidów. Co ważne zyskuje on na sile w trakcie wypieku chleba. Neutralizuje wolne rodniki, które uszkadzają komórki i przyspieszają starzenie. Zmniejsza ryzyko miażdżycy i chorób serca. Najlepszy z odrobiną oliwy. Chleb ma także dodatek siemienia lnianego. Dzięki swoim właściwościom prozdrowotnym, osłaniającym i regulującym, siemię lniane może być korzystne zarówno w profilaktyce, jak i wspomaganiu leczenia błony śluzowej przewodu pokarmowego.
Pieczywo żytnie
Zwłaszcza pełnoziarniste, ma niższy indeks glikemiczny niż pszenne, co sprawia, że jest korzystniejszy dla osób z insulinoopornością lub cukrzycą. A wiec polecany dla osób dbających o poziom cukru we krwi. Spożywanie chleba razowego zapobiega wahaniom energii i nastroju, a dzięki dużej ilości błonnika zapewnia uczucie sytości na dłużej, co sprzyja redukcji masy ciała. Reguluje także poziom cholesterolu we krwi, wspiera florę jelitową, odżywiając ją.
Dedykowany osobom zdrowym bez dolegliwości trawiennych zwłaszcza żołądkowo-jelitowych, aktywnym, świadomym i dbającym o uzupełnienie diety witaminami z gr B, biopierwiastkami jak magnez, cynk, żelazo oraz bioflawonoidami.
Pieczywo pszenno-żytnie
Łączy w sobie cechy chleba pszennego (łagodniejszego, delikatniejszego) i żytniego (cięższego, bardziej sycącego). Stanowi kompromis między smakiem, a wartością odżywczą. Polecany zdrowym osobom bez dolegliwości trawiennych. Doskonały dla osób w remisji dolegliwości żołądkowych i jelitowych.
Chleby pszenno-żytni to wyroby bogatsze w błonnik i składniki mineralne niż białe pieczywo, a dzięki zawartości żyta mogą wspierać pracę jelit, dawać uczucie sytości i regulować poziom cukru we krwi (szczególnie, gdy zawierają zakwas). Mają niższy indeks glikemiczny. Żyto dostarcza błonnika nierozpuszczalnego, który poprawia perystaltykę jelit. Ponadto daje dłuższe uczucie sytości niż pieczywo pszenne, więc może pomóc w ograniczeniu podjadania.
Pieczywo żytnio-pszenny
Chleb, w którym dominuje mąka żytnia, a pszenna jest dodatkiem, ma nieco inne właściwości niż chleb pszenno-żytni. Jest cięższy, bardziej wilgotny, kwaskowaty (często wypiekany na zakwasie). Bogatszy w błonnik szczególnie przy mące razowej, wolniej go trawimy, nie powoduje wysokich skoków glukozy a za tym insuliny, przez co dłużej utrzymuje uczucie sytości. Ponadto doskonały dla cukrzyków oraz osób z IO –insulinoopornością. Zawiera więcej biopierwiastków jak magnez, żelazo i cynk. Pieczywo żytnio-pszenne dodatkowo wspiera florę bakteryjną jelit. Niestety może powodować wzdęcia i dyskomfort z powodu dużej ilości błonnika, dlatego też niektóre osoby cierpiące z powodu nadwrażliwości jelitowej, nadkwaśności, refluksu powinny zrezygnować z tego typu pieczywa.
Podsumowanie
Chleb pszenno-żytni:
- Lepszy dla osób z wrażliwym układem trawiennym, dzieci, osób starszych, rekonwalescentów.
- Lżejszy, łatwiej strawny, ale mniej wartościowy odżywczo.
Chleb żytnio-pszenny:
- Bardziej prozdrowotny — więcej błonnika, niższy IG, lepszy dla mikrobioty.
- Korzystniejszy dla osób z cukrzycą, insulinoopornością, na diecie odchudzającej.
– Może być trudniejszy do strawienia dla osób z chorobami żołądka.
dr hab. inż. Edyta Balejko prof. ZUT
Absolwentka Akademii Rolniczej w Szczecinie na kierunku Technologia Żywności i Żywienie Człowieka. Od 18 lat związana z Zachodniopomorskim Uniwersytetem Technologicznym w Szczecinie jako nauczyciel akademicki Wydziału Nauk o Żywności, gdzie z pasją dzieli się wiedzą i doświadczeniem z kolejnymi pokoleniami studentów.
Jednocześnie od 13 lat prowadzi własny gabinet dietetyczny, w którym indywidualnie doradza, jak poprzez zdrowe odżywianie zadbać o jakość życia i zdrowie na długie lata.
Od 2014 roku specjalizuje się w opiece dietetycznej nad pacjentami bariatrycznymi, współpracując z Centrum Medycznym Sonomed i PlusMed w Szczecinie. Swoją pracę traktuje nie tylko jako zawód, ale przede wszystkim jako misję — źródło satysfakcji, radości i osobistego spełnienia.
Sprawdź szczegółowe składy i wartości odżywcze w najpopularniejszych chlebach z oferty piekarni Asprod.